Democratie in de uitverkoop, maar wie wil haar nog hebben … ?

“O dark dark dark. They all go into the dark,
The vacant interstellar spaces, the vacant into the vacant,
The captains, merchant bankers, eminent men of letters,
The generous patrons of art, the statesmen and the rulers,
Distinguished civil servants, chairmen of many committees,
Industrial lords and petty contractors, all go into the dark,
And dark the Sun and Moon, and the Almanach de Gotha
And the Stock Exchange Gazette, the Directory of Directors,
And cold the sense and lost the motive of action.”
T.S. Eliot, in: Four Quartets

Niks onafhankelijk onderzoek (over LIBOR & Barclay)
door Joris Luyendijk in De Standaard van vrijdag 06 juli 2012

* ingekort – zie de Standaard voor de volledige versie *

Naar aanleiding van het Libor-schandaal komt er een parlementair onderzoek naar de praktijk en cultuur van de financiële sector in Londen en dat zal niks opleveren.
Zo. Dat was een boude bewering en ze klopt natuurlijk niet. Zo’n onderzoek gaat van alles opleveren. We zullen horen over beurshandelaren die met elkaar de belangrijkste rentevoet ter wereld manipuleerden. Misschien komen we meer te weten over banken die de controle over hun IT kwijt zijn, en over bankiers die consumenten, ondernemingen en instellingen polissen of producten aanpraten waar alleen hun bank rijker van wordt.

Het probleem zit ‘m in het woord ‘parlementair’. Nodig is een onafhankelijk onderzoek, waarbij politici niet de vragen stellen, maar ze beantwoorden. Afgelopen zaterdag stond er een interview in The Financial Times met Tony Blair. Min of meer terloops werd vermeld dat de oud premier als ‘speciaal adviseur’ is verbonden aan de grootste bank in het Westen, JP Morgan Chase. Het is een parttimefunctie waarvoor Blair volgens The Financial Times per jaar 2,5 miljoen pond ontvangt.
Leest u die zin nog een keer: de oud-premier van Groot-Brittannië krijgt van de machtigste bank ter wereld voor ‘advieswerk’ in één jaar meer geld dan hij in een decennium verdiende als premier. Zulke ‘levens-veranderende beloningen’ staan de machtigste politici te wachten nadat ze zich terugtrekken uit de actieve politiek. Mits…
Ja, mits wat? Dat zou je wel willen weten. Zoals je ook benieuwd bent naar de aard van dat ‘advieswerk’. Doet Blair een beroep op contacten die hij tijdens zijn premierschap aan zich heeft verplicht? Heeft hij destijds iets voor dat contact geregeld, en komt hij nu namens JP Morgan Chase een tegendienst ‘halen’? Wat zijn de quids en wat zijn de quo’s, en minstens zo interessant: wat doet Blair allemaal niet als ‘speciaal adviseur’? Kan hij zich bijvoorbeeld nog sterk maken voor het opbreken van banken die Te Groot Om Te Redden zijn (Too Big to Rescue) zoals… JP Morgan Chase? We weten het niet, en we zullen het ook niet weten, want Blair wil het niet vertellen.
….. …… …..
De Labourpartij maakt zich in ieder geval sterk voor een onafhankelijk onderzoek, naar eigen zeggen om ‘het vertrouwen van het publiek in de financiële sector te herstellen’. Mocht zo’n onderzoek er echt komen, en net zo grondig blijken als het nu lopende onderzoek naar de verstrengeling van politici met het media-imperium van de familie Murdoch, dan zal dat vertrouwen eerder dalen dan stijgen. Het is namelijk waarschijnlijk allemaal nog veel erger gesteld met de financiële wereld dan veel mensen denken.
….. …. …

Commentaren (zie de Standaard voor meer)

The universal regard for money is the one hopeful fact in our civilization, the one sound spot in our social conscience. Money is the most important thing in the world. It represents health, strength, honor, generosity and beauty as conspicuously and undeniably as the want of it represents illness, weakness, disgrace, meanness and ugliness. It is only when it is cheapened to worthlessness for some, and made impossibly dear to others, that it becomes a curse.
In short, it is a curse only in such foolish social conditions that life itself is a curse.
For the two things are inseparable: money is the counter that enables life to be distributed socially: it is life as truly as sovereigns and bank notes are money.
George Bernard Shaw (1905) in: Major Barbara (the preface)

Op 06 juli 2012, zei Jerry Mager:

In ‘The Puppet and the Dwarf’ formuleert Slavoj Zizek volgens mij nauwkeurig en treffend wat ook Luyendijk hier te berde brengt over geloven – en intussen vele, vele, anderen met Luyendijk (impliciet) menen als het om vertrouwen en geloven gaat: ‘[A]uthentic philosophers are not interested in analyzing the hypocrisy of the dominant system, which is widespread and easily identifiable; what surprises them is the exact opposite – not that people do not ‘really believe,’ and act upon their professed principles, but that people who profess their cynical distance and radical pragmatic opportunism secretly believe more than they are willing to admit, even if they transpose these beliefs onto (nonexistent) ‘others” . U kunt googlen op: Zizek; puppet and dwarf; belief, etc., of bijvoorbeeld rechtstreeks naar de site: art3idea.psu.edu/locus/Puppet_Dwarf.pdf Van Zizek staan veel teksten op internet.

Op 06 juli 2012 omstreeks 04:33, zei Gert V., Leuven:

Wij zijn strandjeanetten dat wij ons laten kloten en verarmen door die cynische financiële loser boys. Inderdaad, zoals het artikel stelt, is het in de financiele wereld nog veel erger gesteld dan velen nu weten. Domheid cultiveert neoliberalisme en markttotalitarisme… want ‘het is nu eenmaal zo in de economie’… klinkt als een religie, nietwaar. Laat ons stoppen met het aanbidden van de neoliberale, elitaire waanzin van NVA-VOKA-VB, en opnieuw naar de belangen ons van gewone mensen kijken. Moeilijk is dat niet, hoor

Op 06 juli 2012 omstreeks 15:19, zei Alex Verlinden, Grobbendonk:

Op het eerste zicht lijken de feiten Gert V. gelijk te geven. Reeds sinds zeer lang herinner ik mij zijn interventies op dit forum. Dat zou kunnen geïnterpreteerd worden als blootstelling aan “neoliberalisme en markttotalitarisme”. En ondanks het feit dat hij opereert uit Leuven, een stad die met o.a. een Universiteit – trouwens mijn Alma Mater – het denken zou moeten aanmoedigen, lijkt datzelfde knopje “nadenken” bij hem al een tijdje uitgeschakeld. Dat wordt inderdaad in de vaklitteratuur dikwijls gelijkgesteld aan “domheid”. Een bewijs dus van zijn eigen stelling. Het probleem met die redenering zit ‘m echter in de oorspronkelijke veronderstellingen. Een maatschappij met meer dan 50% Overheid is niet “(neo)liberaal”, maar is etatistisch, waar de Overheid op vele mogelijke en onmogelijke manieren ingrijpt in het Marktmechanisme, met dikwijls negatieve gevolgen voor de gebruikers. Geen bewijs dus, en dat is gunstig voor hem!… Tenzij hijzelf dat knopje heeft uitgezet

Op 07 juli 2012 omstreeks 13:31, zei Jerry Mager:

@ Alex Verlinden, U kunt gelijk hebben en toch ook weer niet. Zonder aan haarkloverij of sofistiek te willen doen: wat is “ de markt” en wat hoort er bij en wat niet. Evenzo voor “de Overheid” ? In Nederland weet niemand dat meer, al was het alleen omdat er inmiddels een zogenaamd Maatschappelijk MiddenVeld is geschapen dat als politiek-bestuurlijk moeras fungeert. In dat MMV wisselen bestuurder/managers naar believen van pet: gaat het om winst dan zijn ze entrepreneurs en staan vooraan om te cashen, gaat het mis dan schieten ze onder de beschermende paraplu van de Staat en schuiven de verliezen van hun geklungel af op de belastingbetaler; rekening Rijk, zeiden we vroeger in militaire dienst. Vooral als het om hun wedden en emolumenten gaat. Ik ben helemaal niet tegen marktwerking, maar dan wel een échte. Net zo min ben ik tegen Europa – hoe zou dat nog kunnen!? – maar dan wel een deugdelijk geconstrueerd Europa, met kundige en betrouwbare stuurlui aan het roer en achter de knoppen.

Op 07 juli 2012 omstreeks 14:08, zei Jerry Mager:

Toen ik de passage van Slavoj Zizek uit ‘The P&D’ in het boek (MIT, 2003, ISBN 0-262-74025-7, p.8 ) nasloeg (zie 6 juli), kwam ik op een andere treffende observatie van SZ, op p.96. Het draait om geld en vertrouwen, waar het ook bij Joris L. om gaat. SZ schrijft (ik vertaal en parafraseer, jm): Op de hedendaagse markt vinden we tal van producten die zijn ontdaan van hun kwaadaardige/maligne eigenschappen: koffie zonder cafeïne, room zonder vet, bier zonder alcohol …. En de lijst gaat verder: wat te denken van virtuele sex als sex zonder sex, of oorlog zonder slachtoffers (aan onze kant tenminste) … En dan komt het, wat te denken van: “the contemporary redefinition of politics as the art of expert administration as politics without politics.” [zie hierover ook Sheldon Wolin: ‘Democracy Incorporated’].

We krijgen een virtuele werkelijkheid voorgeschoteld: “reality itself deprived of its substance … Virtual Reality is experienced as reality without being so. ..….. Everything is permitted, you can enjoy everything but [‘but’ staat cursief in de tekst; jm] deprived of its substance, which makes it dangerous.” (Dit laatste stuk vind ik ambigu: wàt wordt er gevaarlijk?).
Ik trek de redenering door naar bankieren zonder geld – het gaat intussen om niet te bevatten grote getallen, in feite gaat het om monopoly geld – maar bankieren als zwaar spelen met vertrouwen. Net als politiek bedrijven, komt bankieren per saldo neer op het omgaan met vertrouwen: vertrouwen van het publiek, van de klant en van de kiezer.

Als dat vertrouwen erodeert, wegvalt, blijft er niets meer over van wat er op voorhand al niet meer was (sic!) en dat maakt het gevaarlijk. Ik geloof niet dat er veel politiekers en/of bankiers zijn die reflecteren op de diepere achtergronden van hun handelen en denken. Daarom slingeren we als op een stuurloze bark op de golven van deze turbulente tijden. Zizek vind ik inspirerende kost, omdat hij vele dingen die wij eigenlijk zelf al weten, net even anders presenteert, in een net iets ander licht plaatst en daarbij uit alle vormen van cultuuruitingen (vooral films en literatuur) put.

LEZEN & LINKS

Het citaat van T.S. Eliot aan het begin, staat als motto voorin de biografie over Tony Blair van de Olleviers.
Bernard Ollevier & Ivan Ollevier (2004): De man die nergens vandaan kwam: Tony Blair en New Labour – Amsterdam/Antwerpen: Contact, ISBN: 9789045010601 (paper: 9789045010601)

Citaat George Bernard Shaw (1905) komt uit het voorwoord van Major Barbara
De tekst van Major Barbara staat o.a. op http://www.gutenberg.org/files/3789/3789-h/3789-h.htm

Galbraith, James K. (2008): The Predator State How Conservatives Abandoned the Free Market and Why Liberals Should Too – 221 pages / New York, London, Toronto, Sydney: Free Press, zie http://www.nytimes.com/2008/09/27/arts/27iht-IDSIDE27.1.16502204.html & http://predatorstate.com/

Wolin, Sheldon S. (2008): Democracy Incorporated: Managed Democracy and the Specter of Inverted Totalitarianism / Princeton/ ISBN13: 978 069 113 5663
376 pp.

Žižek, Slavoj (2003): – The Puppet and the Dwarf. The Perverse Core of Christianity
MIT Press, 2003; ISBN 0-262-74025-7 (paperback) – Review o.a. op http://metapsychology.mentalhelp.net/poc/view_doc.php?type=book&id=2038&cn=395

over ‘LIBOR’

Waar staat LIBOR (= London Interbank Offered Rate) voor?, zie http://nl.global-rates.com/rentestanden/libor/libor.aspx

Over het LIBOR-schandaal, onder andere de Financial Times, zie http://www.ft.com/indepth/libor-scandal

BBC – Timeline: Barclays’ widening Libor-fixing scandal, zie http://www.bbc.co.uk/news/business-18671255

Read Full Post »

“The death of meritocracy”

A bitter row about executive pay is about something bigger
The Economist – Bagehot  –  Feb 11th 2012 | from the print edition

see the Economist website for the whole text

TWICE during the 1970s, a stroppy decade, leftish British politicians tried to turn the monarchy into a nationalised industry. There were plans to place Queen Elizabeth II and a few close relatives on state salaries and sack the rest of her family, and—a few years later—for a Department for Royal Affairs, bringing the crown under Whitehall’s management. Both attempts were resisted. Since then, royal aides have cannily worked to secure autonomy and arms-length financing from government. Just now, the mood behind palace walls must be giddy relief.
The queen has rarely been as popular as she is now, in her Diamond Jubilee year. The contrast with other arms of the establishment is striking, and revealing. For most people at the top of the public sector, this is a perilous time.
( ……………….. )  (  …………………  )
Other explanations are needed for the public mood. Perhaps surprisingly, one clue may lie in the popularity gap between the queen and bankers such as Mr Hester. The Diamond Jubilee has prompted a slew of new royal biographies, making familiar points about how the monarchy has shrewdly adapted to modern mores. A new biography by Andrew Marr, a writer and broadcaster (and former Bagehot) makes a less familiar point. It quotes palace advisers who believe the queen has the “humility of the hereditary principle”, meaning a sense of duty rooted in knowing she did nothing to earn her extraordinary position.
Listen carefully to Mr Hester, and he stands for an opposing principle: the idea that the unusually talented may deserve extraordinary rewards. Yes, people are paid unequal amounts, but don’t forget how wealth is created and the successful motivated, he says. In essence, he is making the case for meritocracy.
Merit is a fine principle. But the most painful revelation of the debate on high pay may be this: many Britons are not convinced that they live in a functioning meritocracy.

Are the bosses bluffing?
Assuming that voters are not suicidally casual about who holds Britain’s biggest jobs, their desire to slash bosses’ pay leads to one conclusion: the public does not believe that executives are as exceptional as today’s pay levels would suggest. Some voters may be ready for a gamble, believing that bosses are not as globally mobile as they claim to be and would stick around if their pay was cut. Others may be more cynical, suspecting that bosses are not as unusually talented as they claim, so that others could do as good (or as mediocre) a job for less.
This is a dangerous mood, transcending labels of left and right. Indeed, it sometimes feels as if all political parties are following, not leading, public opinion. Even the queen’s popularity, though mostly rooted in 60 years’ service, is a warning sign: she is also admired because she does not claim to deserve her status.
Britain, an unusually free-market minded place, likes to think it is organised around such principles as open competition and rewards for merit. Cut through the noise about bankers and their bonuses, and it turns out that many voters think the fix is in.
COMMENTS

comment by Jerry Mager  /  February 12th  2012

Be not afraid of riches, because: some people are born rich, some achieve riches, and some have riches thrust upon them, write the Merrymakers in Twelfth Night. So one might wonder with Malvolio what seems to be the problem.  A hereditary monarch, being born into a high status, has to live up to expectations while doing the job and maybe even try to surpass them. Her or his status is an ascribed one and she has to achieve, to merit, that status which was thrust upon her. A monarchy that “shrewdly adapted to modern modes” may be considered as having more common sense than corporate fat cats who flaunt their money.  The rewards which quite a few of these money-men think as being theirs by natural right are increasingly considered obscene because we lesser mortals are growing more and more reluctant to believe that these people merit the preposterous payments they lavish on themselves. Nowadays the emperor’s new non-clothes are there to be seen by anyone. We may not begrudge the cats their fatness, but when obesitas obviously becomes an extra heavy hindrance for executing the job in the proper way, then we have a quite different matter at hand. A cat may be repulsively fat, as long as she keeps away the rats most of us will be willing to make allowances for it’s grossness. However, nowadays things are turned topsy-turvy : because fat cats are shamelessly  getting away with increasingly obscene amounts of money, we are to believe that they are exceptionally talented. Their ultimate goal seems to be known for their talent for legally looting and being ranked in magazines with names as: Fortune, Forbes, Frantic Finance, Fat Cat’s Fantasia, and what have you.  Indeed, what we are now witnessing is not meritocracy but a travesty of it. The ultimate proof that the corporate classes have alltogether lost touch with reality is precisely that fantastic assumption that they in fact merit such grotesque sums of money. It would be impossible to prove any amount of real added value generated that could justify the huge sums they grab. Most of these people are giants with feet of clay and their actions tend, I believe, to make bad circumstances even worse.  Precisely this peculiar mindset of theirs, their bizarre and alien manner of self appreciation, lies at the root of their flippant behaviour which causes the financial crises we now suffer on a worldwide scale.

In his “Intelligent Woman’s Guide to Socialism, Capitalism, Sovietism and Fascism”  George B. Shaw  in 1928 observed about banker s and financiers that they “continue to assure us that their business is such a mysteriously difficult one that no Government or municipal department could deal with it successfully. They are right about the mystery, which is due to the fact that they only half understand their own business, and their customers do not understand it al all.” Not much has changed for the better since. On the contrary. Things tend to get even more and more out of hand because of the larger scale on which it all happens today, and the safe anonymity which globalization provides.  The principle remains the same though.

Slavoj Zizek offers some interesting insights that relate to this very phenomenon in the London Review of Books of January 26th of this year: “The evaluative procedure  used to decide which workers receive a surplus wage is an arbitrary mechanism of power and ideology, with no serious link to actual competence; the surplus wage exists not for economic but for political reasons: to maintain a ‘middle class’ for the purpose of social stability. The arbitrariness of social hierarchy is not a mistake, but the whole point, with the arbitrariness of evaluation playing an analogous role to the arbitrariness of market success.”
In cauda venenum please, but alas  I think the tail end of this Bagehot argument a rather limp one. Because, it is of course neither dangerous nor cynical at all to come to one’s senses at last and to admit that one is being duped all the time, that one has been taken for a ride by con men and imposters many of whom persist in their cynical ways of going about their business. Other than the queen who wisely seems not to take her position – and remunerations – for granted, the arrogant class of corporate fat  cats do, and what is worse: they want us to partake in their make-believe fuss.  They seem to have no qualms, feel no embarrasment whatsoever. Bad habits tend to have a long life indeed and for addictions the prospects are even worse. Having to admit that we the public apparently cannot do very much to put an end to this festering condition only adds insult to injury. I estimate though that the glaring contrast only works in favour of the monarchy when it comes to a successful  business model these days. That might also account for “the popularity gap between the queen and bankers” Bagehot refers to.
[jerrymag.wordpress.com – mainly in Dutch, providing as many links as possible to references used]

* * * * *

G.B. Shaw (1928, § 56) in: The Intelligent Woman’s Guide to Socialism, Capitalism, Sovietism and Fascism.   1937, 1965, Penguin Books 

Read Full Post »